Nimûna 01. Firotina Çekên Alman ji bo Komkujiya Gelan


Ev rewşê di zimanên jêrîn de jî hene:

 


1. Kurtebir

Hemû kiryarên Komkujiya Ermeniyan de, li sala 1915 an, ku bi awayekî sîstematîk mîlyonekî zêde Ermenî hatine kuştin. Di van kiryaran de Leşker û Cendermeyên Tirk ên fermî beşdarbûne. Wê demê Leşkerên Alman jî bi hevalên xwe yên Tirk beşdarî wan Komkujiyan bûne. Piraniya êrişvanan bi çekên Tifinga MAUSER an jî Karabiner (Mauser-Karabiner) û Serleşkerên wan bi pîştoyên MAUSER biçekbûne. Ew Çekana li karxaneyên MAUSER li Oberndorf a Neckar hatine çêkirin.

Topên Krupp ji bajarê Essen’ê bi sedan hatine bikaranîn, wek êrişbirina ser Çiyayê Musa Dag (“Mosesberg”) ku Ermeniyan 
li wê derê berxwedidan. Ji bo Jenosîdê, bingeha maddî Çekên Alman û bingeha Bîrdozî jî Serleşkerên Alman, cîh girtine.

Serdem

 

1895 heta 1916 (giranî 1915 û 1916)

 

Çekfiroşî

 

Li ser Komkujiya Ermeniyan de ku ji aliyê devleta Osmanî û bi Leşker û Cendermeyên Tirk ve hatiye bikaranîn, agahî û destûra derdorên devleta Almanan jî hebû.

Serleşkerên Alman di xizmeta Sefermandariya Osmanî de ferman didan alay, tabûr û artêşan. Ew derdorên leskerî bi çekên Alman ya Fîrma MAUSER -ji Oberndorf am Neckar- Tifinga Mauser an jî Karabiner (Mauser-Karabiner) xemilandîbûn.

Di sala 1887 de Wezareta Şer ya Împaratoriya Osmanî bi Fîrmayên Alman Mauser û Ludwig Loewe & Co KG peymanek hate îmzekirin. Li gora peymanê 500 000 Tifinga Mauser Modell M/87 û 50 000 Karabiner ji heman Modell hatine firotin. Ew hemû Çek heta dawiya 1893 yan dane Tirkan. Di heman salê de 200 000 Karabiner Typ M/93 -ku enbarê wan 10 Fîşeng digirtin- hatin firotin û ew jî heta dawiya sala 1896’an gihandin Tirkan.

Di sala 1903’yan daxwaznamekî Tifingên herî modern babeta M/1903 hate kirin. Di destpêka sedsala 20’an de li dest Tirkan 900 000 Tifing û Karabîner hebûn. Ji 2/3’yan Artêş û Cendermeyên devleta Osmanî bi Çek û hacetên Mauser xemilandîbûn.

Artêşa Osmanî ji Topên Almanan jî pir hezdikirin. Firma Krupp di navbera salên 1861 û 1912 de hemû berberên (rikeber, rekîb) Fransî, Birîtanî û Amerîkanî têkbirin. Krupp bi têkiliyên xwe yên baş bi Kaiser Wilhelm II. û Seraya Sultan firotina buhayê 226 Million Mark Topên giran û Gulleyan de serket. Tirkan ew Topên Krupp hem di şerên Balkan, şerên Tirk-Rûs û şerê 1. ya Cîhanê de û hem jî hemberî Ermeniyên ku hemberî Osmaniyan berxwedidan de bikaranîn.


Teslim edilen ve kullanılan silah türleri.

Türkiye, Mauser firmasının ürettiği Piyade Tüfeği M 90

 

· Birinci Dünya Savaşı sırasında, Osmanlı İmparatorluğu yüksek derecede silahlanmıştı: Oberndorf'ta MAUSER'den yaklaşık bir milyon tüfek, karabina, makineli tüfek ve tabanca ve Essen'deki Krupp'ten alınan binlerce saha topu silah-teknik omurgasını oluşturuyordu.

 

· Çoğunlukla, düzenli Osmanlı askerleri ve jandarmalar Mauser tüfekler veya karabinalarla, Subaylar Mauser tabancalarıyla silahlandırılmışlardı.

 

· Üretim süreci boyunca M / 87 tüfeğine birkaç değişiklik yapıldı: önce M / 89 ve son olarak M / 90, nitro-barutlu kurşun alan ortadan şarjörlü, kalibre 7.65 aralıksız ateş eden bir tüfek. Süvariler için özellikle kısa namlulu modellerinin üretildiği bir tüfek tipi. 1885 ve 1912 yılları arasında Krupp, yüzlerce L 20, 24, 27 ve L 30 ve 50 model, 7.5 ve 8.7 cm'lik kalibreli saha topu; 24 ve 35 cm kalibreli L35 ve KL 35 sahil topları ve 12 ila 21 cm arasında kalibresi olan L 6.3, L 6,4 Havan toplarını Osmanlı İmparatorluğu'na teslim etti. Buna ek olarakta Savaş gemileri için de zırhlar üretildi.

 

Kaynak:

Fahri Türk, Die deutsche Rüstungsindustrie in ihren Türkeigeschäften zwischen 1871 und 1914, Frankfurt am Main 2004

 

Pêvajo

 

· Komkujiya Ermeniyan li Împaratoriya Osmanî, ji aliyê Sultan Abdulhamid II ve hatiye birêxistin an jî bi destûra wî, û di 3 merhalan de pêkhatiye:
· 1893/1894 Komkujiya li Herêma Sason ku ji sedema bidestxistina vergîyan ve pêkhatiye..
· 1895 Komkujiya li Herêmên Anatoliyê piştî tevliheviyên li Stenbolê û sozdayîna reforman a aliyê Sultan ve, destpêdike
· 1896 tevlihevîbûna li bajarê Wan’ê û Komkujiya Ermeniyan taybetî ji aliyê çeteyên Kurdan û beşên Musilmanan pêkhatiye. Hêzen ewlekarî yên Osmanî ew kiryar bi xweşbînî pêşvazî kirin. Destpêka sedsala 20‘an raperîna Hereketa Tirkên Genc Sultan Abdulhamîd II. şandin sirgûnê. Zulm û zordariya li ser Ermeniyan dewam dike û destpêka şerê 1. a Cîhanê de di Komkujiyê de digihêşe radeya herî bilind.
· 11915/16 zêdeyî mîlyonek Ermenî bi destên Artêş û Cendermên Osmanî, ji cih û warên xwe hatin derxistin û birin çolên Suriyê. Li ser rêyan de bi deh hezaran Mêr hatin kuştin. Zarok û Jin ji ber birçîbûn û tunebûna pediwiyên jiyanî wek tîbûn hwd. mirin.

 

Binpêkirina Mafênmirovan 

 

Kuştin, Dardekirin û Serîjêkirina Mirovan, wek hetta mirinê birçî û tî hiştin, wek nedayîna Alîkariyên însanî bo kesên bi mirinê rûbirû mayî. Komkujiya Ermeniyan bi awayekî sîtematîk ji radeyên herî bilind wek generalên Artêşê a Sultan ve hate pêkanîn. Komkujiyeke bi vê pîvanê /bi vî awayî li di dîroka Mirovên Sivîl de li Cîhanê tune.

 


Faillerin profilleri

 

Almanya tarafındaki faillerin profillei

Mareşal Baron Colmar von der Goltz

 

Li Adlig Bielkenfeld di 12.08.1843 de ji Dayik bûye (Li Herêma Labiau a Împaratoriya Almanya). Di 19.04.1916 li Bexdayê miriye. Generalê Artêşa Prusya.  Nivîskar û Dirokzanekî leşkerî bû.

 

Di dema 1883 jê pê ve şêvirmendê Împaratoriya Osmanî bû. Ew kes di Komkujiya Ermeniyan de bi Rejîma Türkên Genc re hevkar bû. Goltz nûnertiya ne fermî yê Fîrmayên Krupp û Mauser dikir. Ew dema ku li Konstantinopel (Istanbul) bû, bazariya bi mîlyonan Goldmark, çekên Top, Bombe, Tifing, Karabiner û Piştoyan de navbêynkarî kiriye.

 

 

Mauser, Paul (Di dema 1912 jê pê ve Paul von Mauser)

 

Li Oberndorf di 27.06.1838 de ji Dayik bûye û di heman cihê de di 29.05.1914 de miriye. Konstruktorê Çekan û siyasetmedar. Lê binêre Paul Mauser hilberînên xwe yên herî modern ji Sulktan re peşkeş kiriye û paşê ji aliyê Padîşahê Württemberg kesekî resen (adlig) hatiye hesibandin. Di sala 1887 de Wezareta Şer ya Împaratoriya Osmanî bi Fîrmayên Alman Mauser û Ludwig Loewe & Co KG peymanek hate îmzekirin. Li gora peymanê 500 000 Tifinga Mauser Modell M/87 û 50 000 Karabiner ji heman Modell hatine firotin. Piştî vê peymanê hînbêtir çek hatine firotin.

 

 

Tawanbar

1. Tawanbarê aliyê Almany
Kaiser Wilhelm II. Von Preussen

Reichskanzler Theobald von bethmann Hollweg

 

2. Tawanbarê aliyê Tirkan
Sultan Abdülhamid II. (binêre nivîsa jêrin)

Sultan Mehmed V. (binêre nivîsa jêrin)

Vezîrê Şer Enver Paşa (binêre nivîsa jêrin

Vezîrê Karê Hundir û Serokê Cenderman Talat Paşa (binêre nivîsa jêrin)

 

 

Qurban (Opfer)

Nêzikî 1,2 Millyon Mirov di Komkujiya Ermeniyan de û ji Xiristiyanên Kemnetewan di salên ji 1895’an heta 1916’an de mirin.

 


Bugün Türkiye ve Suriye'de Kürtlere karşı kullanılan Alman savaş

silahları
Yazan: Helmut Lohrer

 

100 yıldan uzun bir süre önce, Alman şirketleri Mauser ve Krupp Osmanlı İmparatorluğu'na tüfek ve toplar ihraç ederek bir servet yaptılar. Silahlar sadece Birinci Dünya Savaşı'nda değil, aynı zamanda Ermenilerin katliamlarında da kullanıldı. Bu ihracat devlet tarafından açıkça desteklendi ve GLOBAL NET - STOP THE ARMS TRADE GN-STAT'in web sitesinde Vaka 1 olarak yayınlandığı gibi Alman Maraşal Freiherr Colmar von der Goltz aracılık etti.

 

Tüm hukuki ve ahlaki kaygılarına karşı devlet politikası olarak kriz bölgelerine silah ihraç etme prensipi hüzünlü bir süreklilik içinde devam etmektedir. Bu noktada örnek olarak, Heckler & Koch firmasının G36 tipindeki binlerce saldırı tüfeğinin Meksika'ya ihracatı ve 2018 onaylı Lürssen tersanesinin ürettiği 8 devriye botunun Suudi Arabistan'a yapılan transferi gösterilebilinir.

 

Alman şirketi Rheinmetall, İtalya'daki yan kuruluş RWA Italia ve Güney Afrika'daki ortak girişim Denel şirketi (Rheinmetall Denel Munitions, RDM) üzerinden Alman kanunlarından kaçırarak Suudi Arabistan'a, bomba ve mühimmat sağlıyor. Bu silahlar ve mühimmat Yemen'e karşı uluslararası hukuka aykırı bir savaşta kullanılıyor.

 

Bugüne kadar, NATO ortağı Türkiye, Alman çok yönlü kullanımlı mal, silah ve savaş silah-larının alıcısıdır. Son on yıllardır Almanya'dan gönderilen zırhlı araçlar ve küçük silahlar Alman ruhsatıyla saldırı tüfeği G3 ve hafif makineli tüfek MP5 gibi, Ankara MKEK'de üretilmektedir. Bu silahlar resmi açıklamada PKK'ya karşı ama Türkiye'nin güneydoğusundaki Kürtlere karşı kullanılmıştır. Bu durum göz ardı edilerek, Almanya'dan halen askeri araçlar, küçük silahlar ve ana muharebe tanklarının ihracatı Alman ihracat yönetmeliklerinin açık ihlaline rağmen ihraç edilmeye devam etti.

 

2018'de durum önemli ölçüde kötüleşti: Federal Meclis'te temsil edilen bütün partilerin ortak görüşlerine göre, Türkiye uluslararası hukuka karşı Suriye’ye girdi ve şiddetli bir saldırı ile Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Afrin şehrini işgal etti. Türk hükümetine açıklamalarına göre Almanya tarafından ihraç edilen ve Krauss-Maffei Wegmann ve Rheinmetall tarafından üretilen Leopard 2 tankları da kullanıldı. Şansölye, kendi hükümet açıklamasında Kürt şehri Afrin'e yönelik saldırıyı kınamasına rağmen, o zamandan bu yana Türkiye'ye silah ihracaatına devam edildi. Bu, Ekonomik İşler Bakanlığı'nın hem meclisteki Yeşil milletvekili Omid Nouripour'un sorusu üzerine hem de Federal Hükümetin Alman Federal Meclisi'ndeki Sol Parti'nin sorusuna verdiği yanıttan açıkça görülmektedir.

 

20 Ocak 2018'de Türk saldırganlığının alaycı adı "zeytin dalı" ile başlamasından bu yana, Alman hükümeti 4 milyon avrodan fazla cihaz ihracatını onayladı. Bu cihazlarla eldeki silah sistemlerinin isabet oranları geliştirilebilir.

Yani her şey aynı kalıyor ve ticaret ahlaktan önce geliyor. Ve ne Alman hukuku ne de uluslararası hukuk - Almanya, böyle silah ticaretini açıkça yasaklayan BM ticaret anlaşmasını onayladı - federal hükümeti uluslararası hukukun ihlal edildiği bir savaşta kullanılan silah-ları satma izni vermekten alıkoyuyor. 

 

Kurtejiyana Nivîskar

 

 

Wolfgang Landgraeber wek redaktorê ARD-Magazine MONITOR a siyasî ji dawiya salên 1970 hetta orta salên 1990’î, bû. Ew rojnamegerekî TV’a raya giştî, yê pir navdar bû. Ji sala 1979’an pê ve ew nivîskar an jî cîgirnivîskarê nêzikî 30 Belge-Fîlm, TV-Dokumentasyon û Hevpeyvînan bû, ku pir di Festivalên netewî û navnetewî de xelat girtine.

 

Taybetiyên wan a (Film uhwd.) ew bû ku bi awayeki rexnegirî siyaseta derve û hundir ya Almanya dinirxînin, bi heman awayî nûnertî û dîroka Almanya jî dinirxîne. Xalên ku ew bi giranî li ser disekiniya, mijarên Milîtarizm û Çekfirotinê bûn. Ji sala 2001 hetta 2012 camêr Landgraeber serkarê Komên Bernamên Çand, Dîrok û Zanistî di TV WDR bû. Ji 2013 pê ve li bajarê Mûnîh’ê wek Fîlmçêker û Doçent kar dike.

 

Ji bo Agahiyên berfireh lê binêre: www.landgraeberfilm.de

 

 

Contact

ArmsInformationCentre

www.rib-ev.de

 

Office and Library Freiburg     Office Berlin

Stühlingerstraße 7                     Marienstraße 19-20

79106 Freiburg                            10117 Berlin

Germany                                     Germany

MAIL: rib@rib-ev.de

+49 761 / 76 78 208

 

Office Vienna

Lederergasse 23

1080 Wien

Austria

Office Hours

Our offices are not open to the public, but visits are possible by appointment.

 

The offices are occupied from 9:30 am to 4:00 pm.

Donations Account

The RüstungsInformationsBüro (RIB e.V.) is a public charity, which means that donations are tax-deductible. For donations of up to 200 EUR, the German tax authorities need only the deposit slip. For larger donations, we are of course happy to provide you with an official donation receipt.

 

our account:
RIB e.V.
IBAN: DE56 4306 0967 8041 0738 00
BIC: GENODEM1GLS